Silivri ve Kentsel Dönüşüm Dersleri 16/01/2008

Yeni yıl dolayısıyla yazdığımız yazımızda kentsel dönüşüm uygulamalarında yapılan bazı yanlışların çok ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtmiştim. Bunlar içerisinde herhalde enönemlisi, çok ciddi sayıda insanın konutlarını kaybettikleri için şehirler ve şehirlerin içindeki semtler arasında dolaşarak bir tür yarı göçebeliğe başlama ihtimaliydi. Bu insanlar halihazırda son derece gayri insani şartlarda yaşamaya çalışıyorlardı.

Ne yazıkki bahsettiğimiz olası tehlikelerin somut bir sonucunu yeni yılın ilk günlerinde Silivri'de gördük.

Silivri Alibey mahallesinde yaşayan insanlarımızın evleri, kendilerine bu bölgede okul yapılacağı belirtilerek yıkılmıştı. Yaşayabilecekleri başka bir konutları olmadığından 300'e yakın Çingene kardeşimiz kısa süre içinde bu bölgeye dönüp çadırlarda yaşamaya başladılar. Koşullar tek kelimeyle korkunçtu. Önce sel felaketine maruz kaldılar, sonra da yangın. Yangında 2 kardeşimiz acı bir şekilde can verdi.

Bu haliyle dahi yaşananlar, sonuçları yeterince hesaplanmadan gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamalarının tehlikelerini ortaya koyuyor. Ama daha önemli bir ayrıntı yansıdı basına. Konu ile ilgili Özgür Gürbüz tarafında hazırlanan Sabah gazetesindeki haberde belediye başkanı Sayın Hüseyin Turan'ın görüşlerine yer verildi. Buna göre 2004'de yılında mahalle sakinlerine ev verileceği söylenmişti. Bunun duyulması ile çevre illerden mahalleye çok sayıda vatandaş yerleşmiş, mahallenin nüfusu 40 haneden 100 haneye çıkmıştı. Belediye Başkanı bu vatandaşlara bölgede ev verilemeyeceğini belirtiyor.

Bu bilginin doğru olup olmadığını bllmiyoruz. Ama doğru kabul ettiğimizde bir başka acı gerçekle karşılaşıyoruz. Kentsel dönüşüm uygulamaları ülke genelinde gerçekleştiriliyor. Trakya'nın çeşitli bölgelerinde de örnek gösterilebilecek ideal projeler kadar insan faktörü gözetilmeden yapılmış, binlerce insanın evsiz kalmasıyla sonuçlanabilecek projeler uygulanıyor. İşte bu yanlış uygulamalar ve yoksulluk; insanları herhangi bir başka bölgede bir yerel yönetimin ev vereceği haberini alır almaz tası tarağı toplayıp göçürtebilecek kadar köksüz bir hale getirmiştir. Yaşadığını yerde iyi kötü başınızı sokabileceğiniz bir konutunuz varsa neden yer değiştirmek isteyesiniz ki?

Demek ki bir yerlerde hatalar yapılmış. Birileri bir şekilde sokakta kalmış ya da çok kötü koşullarda yaşıyor. Bu yüzden de ev sahibi olmak için en küçük bir ihtimal dahi ortaya çıktığında ordan oraya göçmeye, çadırlarda hiçbir altyapı hizmetine sahip olmaksızın yaşamaya hazır! Bizim uyarımız tam olarak bu kitleye işaret ediyordu. Geçmişte kolaycı bir anlayışla yanlış projeleri uygulamaya koyanlar bugün başka bölgelerde bu tip sorunların ortaya çıkmasına neden oluyor.

Bu noktada Silivri Belediye Başkanı Hüseyin Turan'ı suçlamak çok fazla bir anlam ifade etmiyor. Aynı anda çok sayıda belediyenin birlikte kentsel dönüşüm uygulamalarını yürürlüğe koyduğunu görüyoruz. Başarllı projeler hazırlayanlar yerleşimcileri mağdur etmeden konut yenilenmesini gerçekleştirebiliyor. Ne var ki olaya sadece kentin görünümünü düzeltmek olarak yaklaşanların, kentin içinde yaşayan insanları göz ardı edenlerin gerçekleştirdiği uygulamalar insanları evsiz bırakıyor. Evsiz kalan insanlarda başka belediyelerin sınırları içerisinde kendilerine yaşayacak bir köşe bulmaya çalışıyorlar. Kısa bir süre sonra ise gittikleri yeni yerlerde benzer sorunlar başlıyor.

Karar olma konumunda olanların, devlet kurumlarımızın, hükümetimizin tüm yerel yönetimlere bu noktada insan faktörünü göz ardı etmeden kentsel dönüşüm uygulamalarını gerçekleştirme bilincini aşılamaları gerekiyor. Eş zamanlı olarak, insanların evsiz kalmasına neden olmadan gerçekleştireceğimiz kentsel dönüşüm uygulamaları şehirlerimizin çehresini değiştirecektir. Aksi halde hiçbir şey değişmeyecek. Siz bir tarafta cilalı plazalar yaparken diğer taraftan çadırdan bozma barakalar ortaya çıkacak. Kentlerin içerisinde sonsuza kadar sürecek bir kovalamaca başlatmanın ne alemi var? Bütün umudumuz başarılı kentsel dönüşüm modellerinin çoğalmasıdır.